Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm trong công tác kế toán tại trường THCS Phong Phú

 1. Cơ sở lý luận:
 1.1 Lĩnh vực kế toán tài chính trong đơn vị:
 Công tác kế toán tài chính có chức năng nhiệm vụ cơ bản như sau:
 - Theo dõi phản ánh trung thực đầy đủ kịp thời nguồn kinh phí của cơ quan 
theo chế độ quản lý tài chính hiện hành.
 - Cập nhật chính xác kịp thời số liệu quản lý tài chính phục vụ cho việc 
định hướng tập trung nguồn lực thực hiện nhiệm vụ giảng dạy học tập.
 + Cung cấp thông tin số liệu cho các cấp lãnh đạo, cơ quan quản lý nhà 
nước chính xác, kịp thời và đầy đủ.
 1.2 Quá trình thực hiện công tác tài chính là quá trình cập nhật theo dõi 
phản ánh các chi phí nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo quan hệ đối ứng thể hiện 
qua chứng từ, sổ sách kế toán theo quy định của pháp luật.
 2. Cơ sở pháp lý:
 Người làm kế toán cần quán triệt và thực hiện các văn bản sau:
 2.1 Một số văn bản: (luật, nghị định, thông tư, quyết định)
 - Căn cứ Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 6 tháng 6 năm 2003; Thông 
tư số 59/2003/TT-BTC, Ngày 23 tháng 06 năm 2003 của Bộ Tài chính Hướng 
dẫn thực hiện Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 6 tháng 6 năm 2003 của 
Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Ngân sách nhà nước;
 - Căn cứ Luật Kế toán số 03/2003/QH 11 ngày 17/6/2003 của Quốc hội 
nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam và Nghị định số 128/2004/NĐ-CP 
ngày 31/5/2004 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số 
điều Luật Kế toán áp dụng trong lĩnh vực kế toán nhà nước.
 - Căn cứ Nghị định 185/ 2004/NĐ-CP, ngày 04 tháng 11 năm 2004 của 
Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực kế toán; Nghị định 
39/2011/NĐ-CP ngày 26 tháng 5 năm 2011 về sửa đỏi, bổ sung một số điều 
NĐ 185.
 - Quyết định số 19/2006/QĐ-BTC ngày 30/3/2006 của Bộ Trưởng Bộ Tài 
Chính về việc ban hành chế độ kế toán Hành chính sự nghiệp.
 Trang 2 Trường THCS là đơn vị dự toán NSNN nên thực hiện nhiệm vụ và quyền 
hạn theo Điều 27 - Luật Ngân sách:
 - Tổ chức lập dự toán thu chi ngân sách thuộc phạm vi quản lý, thực hiện 
phân bổ dự toán ngân sách được cấp có thẩm quyền giao cho các đơn vị trực 
thuộc và điều chỉnh phân bổ dự toán theo thẩm quyền; 
 - Tổ chức thực hiện dự toán thu, chi ngân sách được giao; nộp đầy đủ, đúng 
hạn các khoản phải nộp cho ngân sách theo đúng quy định của pháp luật, chi 
đúng chế độ, đúng mục đích, đúng đối tượng và tiết kiệm; quản lý, sử dụng tài 
sản của Nhà nước đối với đơn vị trực thuộc theo đúng chế độ quy định; 
 - Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê; báo cáo, 
quyết toán ngân sách và công khai ngân sách theo quy định của pháp luật; thực 
hiện quy định duyệt quyết toán đối với đơn vị cấp trên;
 Trong trường quản lý tài chính nhằm phục vụ các hoạt động và đảm bảo 
các điều kiện về cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục góp phần nâng cao chất lượng 
giáo dục.
 2.3 Một số nguyên tắc về công tác tài chính:
 - Nguyên tắc công khai: 
 + Nguyên tắc công khai thể hiện qua quy chế công khai tài chính đã được 
Thủ tưởng Chính phủ ban hành theo thông tư số 21/2005/TT-BTC ngày 
22/3/2005 của Bộ tài chính và thực hiện quy chế công khai được ban hành kèm 
theo thông tư số 09/2009/TT-BGDĐT ngày 07 tháng 5 năm 2009 của Bộ trưởng 
Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 - Nguyên tắc kế hoạch:
 Tất cả các hoạt động tài chính của trường đều dựa trên cơ sở các văn bản 
kế hoạch tài chính.
 Hoạt động tài chính trong trường gắn liền với việc đảm bảo tài chính cho 
việc thực hiện các nhiệm vụ của Nhà nước giao, do vậy các hoạt động đều được 
kế hoạch hoá.
 - Đảm bảo nguyên tắc tổng số chi không vượt quá tổng số thu:
 Trang 4 - Thực hiện các quy định của pháp luật về kế toán tài chính; tổ chức điều 
hành bộ máy kế toán theo quy định; lập báo cáo tài chính; có quyền độc lập về 
chuyên môn, nghiệp vụ kế toán; yêu cầu các bộ phận trong đơn vị cung cấp đầy 
đủ, kịp thời tài liệu đến công việc kế toán và giám sát tài chính.
 - Hiện nay các văn bản pháp quy về quản lý tài chính luôn thay đổi, sửa 
chữa, bổ sung vì vậy người làm công tác kế toán cần tăng cường tự học và tham 
gia học tập, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý tài chính và nghiệp vụ kế toán. 
 3.3 Thủ tục chứng từ thanh toán, kiểm tra, kiểm soát và bảo quản 
chứng từ:
 Để giải quyết các chế độ chính sách cho các đối tượng đảm bảo đúng, đủ 
chế độ chính sách của nhà nước, kế toán trước khi thanh toán cần nắm được 
những thông tin liên quan để kiểm tra, kiểm soát các quy trình sau:
 - Kiểm tra xem nội dung chi này có trong quy chế chi tiêu nội bộ không?
 - Nội dung chi có trong dự toán được giao hay không?
 - Nội dung chi căn cứ vào văn bản để thanh toán khoản chế độ đó?
 - Kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của chứng từ kế toán căn cứ quy định 
chứng từ gốc cần bảo đảm những nội dung gì? (chứng từ kế toán về ngày, tháng, 
năm, chữ ký trên chứng từ, hoá đơn, trên một hoá đơn mua hàng chỉ được phép 
cùng một loại chữ và một màu mực).
 - Thủ tục thanh toán thường xuyên:
 Một trong những nguyên nhân dẫn đến chứng từ gốc không đảm bảo là 
thiếu sự hướng dẫn của kế toán. Bởi vì hầu hết các giáo viên đều được đào tạo 
chuyên ngành sư phạm, về mặt giấy tờ, thủ tục kế toán cần sự hướng dẫn của kế 
toán. 
 VD: Hướng dẫn thủ tục mua đồ dùng dạy học:
 1. Bảng dự trù đồ dùng dạy học của giáo viên (ghi rõ tên đồ dùng, bài dạy, 
số lượng, lớp, số tiền...) đã được duyệt.
 2. Giấy đề nghị tạm ứng (nếu có).
 3. Hoá đơn tài chính.
 4. Bảng kê (theo mẫu).
 Trang 6 Việc lưu trữ hồ sơ kế toán có nguyên tắc chung của nó. Nếu việc lưu trữ 
hồ sơ kế toán không khoa học chúng ta không thể nào nhớ hết tất cả các nghiệp 
vụ phát sinh của những năm trước .
 Phân loại hồ sơ cần lưu trữ:
 Thường là kế toán không phân loại mà lưu trữ hồ sơ chung, ví dụ như chi 
hoạt động quý I trong đó có học phí, ngân sách thì lưu chung là chi hoạt động 
quý I như vậy sẽ rất khó khăn trong việc phân tích nguồn nhất là khi niên độ kế 
toán đã qua. Căn cứ quy định lưu trữ và theo kinh nghiệm của bản thân đưa ra, 
tôi phân loại hồ sơ cần lưu trữ về kế toán theo các nhóm sau: 
 1. Nhóm chứng từ kế toán: 
 - Gồm chứng từ gốc, chứng từ ghi sổ ,các quyết định phân bổ...liên quan 
trực tiếp đến vấn đề hạch toán kế toán.Ví dụ: Phiếu thu, phiếu chi, hoá đơn tài 
chính, bảng tổng hợp chứng từ,...đây là nhóm có khối lượng lưu trữ lớn.
 2. Nhóm sổ sách : 
 - Gồm sổ sách kế toán: Sổ quỹ tiền mặt, sổ chi tiết theo từng nguồn, sổ tài 
sản, sổ theo dõi rút dự toán, sổ đăng ký chứng từ ghi sổ, sổ nhật ký sổ cái theo 
chứng từ ghi sổ....
 3. Nhóm báo cáo tài chính ( trong đó có các loại đối chiếu qua kho bạc, 
bảo hiểm xã hội).
 Tất nhiên các hồ sơ kế toán nói trên phải được kiểm tra đầy đủ mang tính 
hợp pháp, hợp lệ và cuối cùng điều kiện tiên quyết cho chương trình kế toán 
bằng máy là các chứng từ đều phải in ra có chữ ký, đóng dấu trước khi lưu trữ. 
Có một số trường hợp ở các đơn vị lưu sổ sách ở trong phần mềm máy tính như 
vậy là không đúng.
 Công tác lưu trữ:
 Tôi tập hợp chứng từ cùng loại đóng thành tập theo thứ tự ngày, tháng, 
năm... và liệt kê tất cả những nội dung đó và dán bên ngoài bìa quyển tập. 
 Ví dụ như Quyết định giao dự toán từ đầu năm đến hết niên độ đóng lại 
thành 1 tập.
 Trang 8 kinh phí được giao vào các mục chi cho phù hợp; được quyền điều chỉnh giữa 
các mục chi nếu xét thấy cần thiết.
 III. Đánh giá khái quát thực trạng qua thời gian thực hiện:
 1. Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm và giúp đỡ của các cấp chính quyền địa phương, các sở 
ban ngành, nguồn quỹ đóng góp về mặt tinh thần của nhân dân nên Trường luôn 
luôn thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. 
 - Tổ chức thực hiện công tác hạch toán kế toán, thống kê, quản lý tài sản 
theo đúng quy định của pháp luật, phản ảnh đầy đủ, kịp thời toàn bộ các khoản 
thu, chi của đơn vị trong sổ sách kế toán. Thực hiện các quy định về chế độ 
thông tin, báo cáo hoạt động sự nghiệp của đơn vị theo quy định hiện hành. 
 Qua một thời gian làm công tác kế toán tôi đã rút ra được một số kinh 
nghiệm cho bản thân từ công tác thu - chi và đây cũng chính là công việc mà tôi 
đã gắn bó trong nhiều năm qua.
 Về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác chuyên môn của tôi thì Trường đã 
tạo cho tôi một môi trường làm việc rất yên tĩnh và thoải mái. 
 2. Khó khăn:
 Đội ngũ làm công tác kế toán về chế độ chưa được quan tâm nhiều. Chẳng 
hạn như đối với giáo viên thì được hưởng phụ cấp thâm niên theo nghề, trong 
khi đó đội ngũ làm công tác kế toán ở đơn vị trường học thì lại không được 
hưởng các chế độ phụ cấp công vụ, đây là một thiệt thòi đối với đội ngũ làm kế 
toán hay văn phòng ở ngành giáo dục nói chung.
 3. Kết quả thực tiễn đạt được:
 Tuy gặp những khó khăn nêu trên, nhưng thực tiễn tôi nhận thấy công tác 
kế toán của trường THCS Phong Phú thời gian qua đã đạt một số kết quả:
 - Chứng từ thu - chi đầy đủ và rõ ràng hơn; chi đúng mục, tiểu mục, đúng 
theo sự chỉ đạo của cấp trên và theo quy định của pháp luật;
 - Báo cáo, cung cấp thông tin, số liệu, quyết toán kịp thời với cơ quan cấp 
trên;
 Trang 10 - Người có nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, vị trí, vai trò của công tác kế toán 
trong mọi quá trình hoạt động của đơn vị.
 - Để quản lí tốt tài chính trong đơn vị, người làm công tác kế toán ngoài 
nhiệt tình, năng lực, còn cần có một số hiểu biết và kỹ năng chuyên ngành phụ 
trách. 
 - Thực hiện chế độ kiểm tra, kiểm kê theo định kỳ và đột xuất.
 - Trong quản lý thực hiện tính công khai, minh bạch, sử dụng đồng tiền hợp 
lý đạt hiệu quả cao trên tinh thần tăng thu, tiết kiệm chi những khoản không 
hoặc chưa cần thiết.
 Tóm lại, để quản lý được một khối lượng công việc như vậy, người làm 
công tác kế toán phải là người không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ 
chuyên môn, nghiệp vụ. Đây có thể xem như một biện pháp, một điều kiện tiên 
quyết để thành công trong việc công tác kế toán tại đơn vị.
 Trên đây là báo cáo tóm tắt sáng kiến kinh nghiệm của bản thân rút ra từ 
thực tế trong công tác kế toán tại trường THCS Phong Phú, tôi rất mong được sự 
đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo, các ban ngành đoàn thể để tôi thực hiện 
nhiệm vụ của mình ngày một tốt hơn. 
 Phong Thạnh Đông A, ngày 15 tháng 5 năm 2015 
 Người viết
 Đỗ Mỹ Kiển
 Trang 12